De middeleeuwse ideeënwereld

In een Frans handschrift uit de 13e eeuw, de zogenaamde Bible moralisée, zien we hoe God met behulp van een passer een cirkel in de kosmos trekt op de plaats waar de wereld zal worden geschapen. In de visie van de middeleeuwse geleerden was de kosmos geordend naar twee principes: ten eerste was God de Eerste Oorzaak van alles; op de tweede plaats was de schepping een geordende hiërarchie waarbij God aan de top stond en de elementen zich onderaan bevonden van de scala naturae (ladder der natuur). De mens was in de middeleeuwse visie een mikrokosmos, waarin alle eigenschappen van de lagere en hogere treden verzameld waren. De cursus bespreekt aan de hand van mappa mundi (middeleeuwse wereldkaarten) talrijke illustraties uit middeleeuwse manuscripten en afbeeldingen uit kerken hoe het heelal en de wereld er in de middeleeuwse visie er uit zagen. Aan bod komen onder andere: de bouw en ordening van het heelal,het menselijke lichaam en de geneeskunde, de natuurlijke omgeving (waaronder vele wonderlijke wezens) en de geografie.

aaaa

God als bouwheer van het heelal. Wenen;Osterreichische Nationalbibliothek, Codex 2554, fol. IV